Stres w środowisku pracy
Badania nad stresem w środowisku pracy przeprowadzone w Europie i Stanach Zjednoczonych ujawniły, że w korporacjach i dużych firmach sytuacje szczególnie stresujące mają najczęściej związek z następującymi obszarami:
- Stosunki międzyludzkie
brak umiejętności współżycia z innymi ludźmi,
konflikty z przełożonymi i kolegami.
- Rola w organizacji
brak określenia roli i jasnych celów,
trudności z przekazywaniem zadań,
niewłaściwe gospodarowanie czasem.
- Czynniki organizacyjne
brak pozytywnej reakcji na właściwe wykonanie zadania,
praca, która nie angażuje, nie stawia wyzwań
odrzucanie nowych pomysłów przez przełożonych,
utrudnienia w przepływie informacji,
groźba zwolnienia.
- Narzucone ograniczenia
nagłe zmiany,
cele niemożliwe do osiągnięcia,
niejasne oczekiwania przełożonych,
nadmiar pracy, praca w nadgodzinach, zabieranie pracy do domu,
niskie zarobki,
ograniczenie liczby personelu,
zmniejszenie budżetu na szkolenia,
narzucanie zespołu współpracowników,
konieczność zabierania głosu podczas spotkań, prezentacji i wywiadów.
Za Carole McKenzie, Poznań, 1999
Co wpływa na stres w pracy? – czynniki stresogenne
- zbyt dużo pracy – za mało możliwości zaplanowania pracy i przestrzegania priorytetów,
- zbyt mało pracy – nuda i poczucie, że jest się za nisko ocenianym i ignorowanym,
- izolacja – większość pracowników potrzebuje w pracy kontaktów z ludźmi i praca w samotności może wywołać stres przez brak komunikowania się z innymi,
- rutyna – brak wyzwań i możliwości rozwoju,
- słabe zarządzanie – niemożność zaangażowania się lub twórczej aktywności w pracy,
- brak jasnej struktury awansu – wywołuje frustrację,
- otoczenie – praca w niewygodnych warunkach, złe rozlokowanie pracowników, zbyt dużo hałasu itp.
- bezustanne kontakty z ludźmi, tzw. ekspozycja społeczna, narażenie na krytykę i agresję ludzi, zwłaszcza dużych grup.
Co powoduje stres
Sytuacje stresowe u pracowników najczęściej spowodowane są:
- znudzeniem wskutek monotonnego powtarzania czynności,
- brakiem lub nadmiarem zajęć,
- niejasnymi i nieprecyzyjnymi wymaganiami,
- brakiem określonego celu i zrozumienia sensu pracy,
- nie przygotowaniem do wykonywania danej czynności czy obowiązków,
- złą organizacją pracy,
- złymi stosunkami międzyludzkimi.
Niektóre zawody w większym niż inne stopniu mogą wywoływać stres.
Oto przykłady zawodów, które powodują stres szacowany w skali od 0 do 10.
- Górnik – 8,3
- Policjant – 7,7
- Pilot linii pasażerskich / pracownik więzienia / dziennikarz – 7,5
- Dentysta – 7,3
- Aktor – 7,2
- Lekarz – 6,9
- Menedżer – 5,8
- Sprzedawca 5,5
- Księgowy / inżynier / sekretarka / pracownik administracji publicznej – 4,0
- Pracownik banku / komputerowiec / lingwista – 2,8
- Bibliotekarz – 2,0
Przyczyny stresu
Czynniki wywołujące stres
Szacuje się, że około 20% pracowników w firmach cierpi na stres zawodowy spowodowany złym zaplanowaniem stanowiska pracy, nieprzystawalnością kompetencji, konfliktem ról, niedookreśleniem roli, nieodpowiednim zakresem obowiązków lub przeciążeniem. Wielu z nich odczuwa jednocześnie zmniejszenie zaangażowania w pracę i spadek motywacji; czują się niedostatecznie wspierani czy wynagradzani i źle zarządzani w wykonywanej pracy.
Narażanie pracowników na stres związany z pracą może skutkować niższą produktywnością, straconymi dniami pracy, zwolnieniami lekarskimi z powodu stresu i większą rotacją pracowników.
U pracownika dotkniętego kryzysem będziemy mieć do czynienia z wieloma przejawami spadku wydajności, kaskadowo wpływającymi na jego pracę.
Jaki będzie efekt końcowy?
Liczne absencje, niepożądane zachowania, zagrożenie dla bezpieczeństwa i higieny pracy oraz opóźnienia w pracy i niska jakość jej rezultatów.
Jak zmniejszyć stres w pracy?
Jako menedżer, przełożony lub pracodawca możesz zrobić wiele, aby zmniejszyć stres pracowników w miejscu pracy.
Pierwszym krokiem walki ze stresem jest inwestycja w szkolenia z zarządzania stresem.
Kurs radzenia sobie ze stresem powinni odbyć zarówno menedżerowie jak i pracownicy.
Podczas szkoleń menedżerowie nauczą się jak nie wywoływać stresu u pracowników, ograniczyć czynniki stresogenne. Poznają skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem.
Natomiast pracownicy na szkoleniach z zarządzania stresem w pracy otrzymają od naszych Ekspertów pakiet ćwiczeń relaksacyjnych i cenne wskazówki, jak walczyć ze stresem.
Menedżerowie powinni być, w walce ze stresem, pozytywnym wzorem do naśladowania dla swoich pracowników.
To niezwykle ważny element zarządzania stresem. Jeśli menedżer w stresujących sytuacjach potrafi zachować spokój, łatwiej jest pracownikom podążać za jego przykładem.
Rozmawiaj z ludźmi. Komunikacja w zespole
Porozmawiaj otwarcie z pracownikami o konkretnych czynnikach, które powodują stres w ich pracy. Niektóre kwestie, takie jak wadliwy sprzęt, braki materiałowe, przeciążenie, zły rozkład zadań, będzie można stosunkowo szybko wyeliminować. Uważne słuchanie sprawi, że pracownik poczuje się ważny i zauważony – pomoże obniżyć jego stres.
Zajmij się konfliktami w miejscu pracy. Szanuj godność każdego pracownika. Zero mobbingu, dyskryminacji i tolerancji dla nękania.
Daj pracownikom możliwość uczestniczenia w podejmowaniu decyzji, które mają wpływ na ich pracę.
Unikaj nierealistycznych terminów. Upewnij się, że obciążenie pracą jest odpowiednie dla umiejętności i możliwości Twoich pracowników. Zaplanuj potencjalnie stresujące okresy, a następnie okresy mniej napiętych terminów.
Mów jasno o swoich oczekiwaniach. Jasno określ role, obowiązki i cele pracowników. Niech działania w zakresie zarządzania są uczciwe i zgodne z wartościami organizacji.
Oferuj nagrody i zachęty. Chwal zaangażowanie, inicjatywę i odpowiedzialność pracowników.
Stres i zwolnienia lekarskie
W wielu firmach stres i zwolnienia lekarskie są ściśle ze sobą związane. W Stanach Zjednoczonych co roku traci się 550 milionów dni pracy z powodu choroby pracowników i ich absencji. Statystyki dotyczące nieobecności w pracy z powodu choroby pokazują, że około 54% absencji spowodowana jest problemami związanymi ze stresem.
Brytyjska Konfederacja Przemyślu (Confederation of British In-dustry, CBI) ocenia, że problem stresu i absencji z powodu choroby przelicza się na 360 milionów straconych dni rocznie i kolosalne koszty ekonomiczne dla firm: 8 miliardów funtów. Inspektorat bhp twierdzi, że co najmniej 50% tych zarejestrowanych absencji wynika z problemów pracownika spowodowanych stresem zawodowym.
W trosce o zyski organizacje muszą poszerzyć swoją wiedzę na temat stresu i absencji wywołanej chorobą, a także stresu zawodowego w ogóle. Lepsze zarządzanie stresem i absencjami wywołanymi chorobą wymaga uwzględnienia czynnika ludzkiego w miejscu pracy.
Tutaj znajdziesz powiązane tematycznie artykuły:
Feedback
Stres po urlopie
Inteligencja emocjonalna