Zmiany w prawie pracy 2019

Posted 18 lipca 2019

Na mocy ustawy z dnia 24.07.2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1268 ze zm.), która weszła w życie 2.01.2016 r., rozszerzono krąg osób uprawnionych do korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Powiększono go o pracowników posiadających status „członka najbliższej rodziny” małego dziecka, niebędącym jego naturalnym ani przybranym rodzicem.

Kto może mieć status „członka najbliższej rodziny”?

Przepisy kodeksu nie precyzują, kogo należy zaliczyć do tego grona. Z uwagi na brak kodeksowej definicji „członka najbliższej rodziny”, na potrzeby określenia zakresu podmiotowego tego pojęcia należy pomocniczo stosować katalog osób zawarty w art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Przyjmując tę koncepcję, status pracownika-członka najbliższej rodziny małego dziecka mogą uzyskać w szczególności:
1. rodzice
2. teściowie pracownika (rodzica dziecka), czyli dziadkowie małego dziecka
3. dziadkowie pracownika (rodzica dziecka), czyli pra-dziadkowie małego dziecka
4. rodzeństwo pracownika (rodzica dziecka), czy też wnuki pracownika (rodzica dziecka) pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym

Urlop macierzyński i rodzicielski

Poza przyznaniem prawa do korzystania z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego dla pracowników posiadających omawiany status, osoby te nie mogły dotychczas korzystać z innych uprawnień przysługujących rodzicom dziecka korzystającym z tychże urlopów, zwłaszcza w zakresie ochrony trwałości stosunku pracy.

Wchodzące w życie z dniem 7 września br. przepisy ustawy z dnia 16.05.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1043) zmieniają ten stan rzeczy.
Na ich podstawie, odpowiednie zastosowanie do tej grupy pracowników znajdą: art. 47; art. 50 § 5, art. 57 § 2; art. 163 § 3 oraz art. 177 § 5 KP.

Kto będzie miał status „członka najbliższej rodziny” po 7 września 2019 roku?

Pracownik-członek najbliższej rodziny małego dziecka:

który podejmie pracę w wyniku przywrócenia do pracy przez sąd, po wypowiedzeniu mu umowy o pracę w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, będzie mógł żądać wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy (zob. art. 47 KP)
któremu wypowiedziano umowę o pracę zawartą na czas określony w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego, będzie mógł żądać pozbawienia skuteczności wypowiedzenia lub przywrócenia do pracy bądź odszkodowania w sytuacji, gdy nie będzie chciał kontynuować zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy (zob. art. 50 § 5 KP)
który po rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego ponownie podjął pracę u danego pracodawcy w wyniku sądowego przywrócenia, będzie mógł żądać wynagrodzenia za cały okres pozostawania bez pracy (zob. art. 57 § 2 KP).
będzie mógł wystąpić do pracodawcy z wiążącym wnioskiem o udzielenie zaległego i bieżącego urlopu wypoczynkowego w pełnym przysługującym mu wymiarze, bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego (zob. art. 163 § 3 KP)
będzie korzystał z ochrony przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego na zasadach art. 177 KP.

Sprawdź jakie szkolenia przygotowaliśmy ze zmian w Prawie Pracy.
Zapisz się już dziś i bądź spokojny, że działasz zgodnie z prawem Kalendarz szkoleń.

Autor artykułu: dr Piotr Wąż
Uznany ekspert i autor licznych artykułów i komentarzy do Prawa Pracy. Wieloletni prawnik Państwowej Inspekcji Pracy i członek Komisji Prawnej Głównego Inspektora Pracy.
Wykładowca OSiI Effect, autor popularnego cyklu szkoleń i wielu innych propozycji szkoleń z Prawa Pracy i BHP: